In gesprek met Logopedisten Saskia en Jacqueline

Saskia van Deijne en Jacqueline Toebes werken als logopedist bij BrabantZorg. We gaan met ze in gesprek over wat logopedie is, wat hun werk als logopedist nu precies inhoudt en wat voor hen Elke dag zo fijn mogelijk maakt.

Saskia en Jacqueline zijn beiden logopedist bij BrabantZorg, maar wel binnen verschillende regio’s. Saskia is werkzaam in de regio Meierijstad en bij Udens Duyn, Jacqueline kan je vinden binnen de regio Den Bosch/Bommelerwaard. De dames werken ook al lang als logopedist bij BrabantZorg. Saskia werkt volgend jaar 18 jaar bij BrabantZorg en Jacqueline is volgend jaar 25 jaar in dienst. 

Wat is logopedie nu precies?

“Logopedie is ontzettend breed, maar in de ouderenzorg omvat het met name observatie, onderzoek, advisering en behandeling bij problemen met spreken, de taal, het gehoor, kauwen/slikken en stem”, vertelt Saskia. Zowel Saskia als Jacqueline werken ook in de eerste lijn. Jacqueline vult aan: "In de eerste lijn kom je meer stemproblemen tegen, maar bijvoorbeeld ook hoofd-halsoncologie en dementie, waarbij taalproblemen ontstaan door cognitieve stoornissen en slikproblemen vaak voorkomen..” 

“Slikproblemen kun je zien bij  eten en drinken. Vaak gaat het slikken moeilijker na een neurologische of een degeneratieve aandoening, zoals Parkinson, ALS of MS). Mensen gaan zich verslikken en lopen hierdoor risico op een longontsteking. Bij die doelgroep komen wij ook in beeld. We observeren wat er mis gaat en beoordelen of we daar nog mee kunnen trainen of dat we advies moeten geven rondom het eten of drinken”, legt Saskia uit. 

Jacqueline legt uit wat met ‘stem’ wordt bedoeld binnen de logopedie, “Stem houdt in: alle klachten rondom het produceren van geluid. Dat kan een hese stem zijn, een pijnlijke keel, vermoeidheid bij het spreken of bijvoorbeeld het gevoel dat er iets in je keel zit.”

“Wat wij het leukste vinden aan het werk als logopedist?”, herhalen Saskia en Jacqueline met een lach. “Ik vind de ouder wordende mens fascinerend! Alle verhalen die zij vertellen zijn ontzettend interessant, ze hebben immers al een heel even achter zich. Als je de foto’s naast het bed ziet van bijvoorbeeld de bruiloft in de twintiger jaren en je ziet de dame/heer in bed liggen, getekend door het leven. In die 20 centimeter zit wel 60 jaar aan levenservaring. Dat vind ik zo bijzonder. Dat ik die cliënt dan mag begeleiden, dat vind ik echt heel mooi”, vertelt Jacqueline. “De waardering die je krijgt omdat je zoveel samen met die cliënt doet, is erg mooi. Ik vind het ook erg waardevol om de cliënt te begeleiden samen met een heel team om Elke dag zo fijn mogelijk te bereiken”, vertelt Saskia.

“Iedere cliënt is anders. Je kunt niet zomaar een standaard pakket uit de kast trekken. Je moet altijd kijken naar de hulpvraag van de cliënt en samen met zijn/haar omgeving kijken wat wij daaraan kunnen toevoegen.”

Biefstukje bakken

Er zijn op het werk als logopedist veel mooie momenten. “We hebben ooit een man behandeld die een cva heeft gehad met hele forse slikproblemen als gevolg. Naar verwachting kon deze man nooit meer normaal eten, terwijl het een echte bourgondiër was. Dat vond hij zelf heel erg. We hebben veel met hem geoefend en tegen verwachting in ging hij best goed vooruit. Na een maand hadden we afgesproken om samen een biefstukje te eten als hij zou herstellen. Na driekwart jaar kon hij weer alles eten en drinken en hebben we samen dat biefstukje gegeten”, vertelt Saskia met een lach.

Jacqueline heeft ook een mooi voorbeeld uit de praktijk. “Recent was er een cliënt met stemproblemen met een pijnlijke vermoeide keel en ook geen heldere stem meer. Je gaat dan uitpluizen wat nodig is. Na twee/ drie keer kwam de cliënt binnen en vertelde dat ze echt op de goede weg is en echt al veel aan de adviezen heeft gehad. Wat is er aan de hand, wat kan er anders; door advisering en begeleiding en ook wat oefenen kan je al heel snel in een goede modus komen.

"In ons werk krijg je vaak te maken met Afasie. De rol van de logopedist is dan heel waardevol als het al lukt om op een minimaal niveau te communiceren. Dat geeft voor mensen zoveel eigenwaarde.”

Elke dag zo fijn mogelijk

“Alles gaat in overleg met de cliënt of de familie zodat zijn of haar dag Elke dag zo fijn mogelijk is. We kijken hierbij naar de hulpvraag, dat is het uitgangspunt. Soms zijn de keuzes van ons als professionals anders dan de wens van de cliënt. Wij kunnen dan adviseren, maar we kunnen dan ook een stapje terug doen en accepteren dat het iemands wens is om het op een andere manier te doen”, vertelt Saskia. “Door alle kennis en expertise die we bij BrabantZorg in huis hebben, kunnen we nog meer maatwerk verrichten. Als begeleiding voor de zorg is dat natuurlijk ook geweldig. In overleg kunnen we adviseren, betrekken we familie en andere behandelaren”, vult Jacqueline aan,

Als eerste kijken we naar de zorgvraag. We gaan dan in gesprek met de mantelzorger of de huisgenoot en vragen wat ze graag willen en waar ze tegenaan lopen. Dan gaan we kijken hoe we iemand kunnen helpen om zo goed mogelijk te blijven communiceren door het doen van oefeningen, maar ook zeker door het geven van advies. En we kijken ook naar de toekomst. We geven bijvoorbeeld een schrift dat de cliënt zelf kan vullen met onderwerpen die de cliënt interessant vindt zodat we die later kunnen gebruiken als houvast om in gesprek te blijven”, vult Jacqueline aan,

“De waardering die je krijgt omdat je zoveel samen met die cliënt doet, is erg mooi. Ik vind het ook erg waardevol om de cliënt te begeleiden samen met een heel team om Elke dag zo fijn mogelijk te bereiken”

Elke dag met een lach op het gezicht naar huis

Wanneer we met een lach op ons gezicht naar huis gaan?”, lachen Saskia en Jacqueline. ”Nou, eigenlijk elke dag wel.”, vertellen ze beiden. “Vooral als ik bij een cliënt ben geweest die gewoon blij is dat je geweest bent omdat je iets hebt toe kunnen voegen. Dat diegene heeft kunnen eten wat hij/ of zij graag wil, misschien wel een beetje aangepast, maar wel op een veilige manier en op een manier zodat hij of zij voldoende kan eten of drinken”, vult Jacqueline aan.