Liefde, tranen en een rode neus: Het unieke werk van miMakkers

Een miMakker is een speciaal opgeleide clown die contact maakt met mensen met cognitieve beperkingen. Dit doen ze op een respectvolle, non-verbale manier, door in te spelen op lichaamstaal en fantasie. Met als doel het brengen van meer levenskwaliteit en het creëren van momenten van verbinding, vol met vreugde en verdriet.

Kim Hendriks (miMakker naam Sofie Bisou) en Angelique de Kraker (miMakker naam Knuf Kloon) zijn miMakkers opgeleid door Stichting miMakkus om contact te maken met mensen met onbegrepen gedrag, mensen met dementie, met een verstandelijke beperking, met NAH en met somotische problematieken etc. en hun kwetsbare wereld. Angelique begon in 2002, Kim volgde in 2006. Inmiddels werken ze al jaren samen en hebben ze een unieke band opgebouwd.

De ontmoeting die alles veranderde

“Ik werkte als activiteitenbegeleider toen Angelique, als miMakker, op de huiskamer kwam”, vertelt Kim. “Ze maakte zo’n indruk op me dat ik de opleiding ook wilde volgen. We zaten samen in een kamer en spraken erover.” Angelique wist al snel dat ze Kim als collega wilde. “Dit was het begin van een bijzondere samenwerking en dat is altijd zo gebleven.”

“Als miMakker moet je goed aanvoelen wat er nodig is”, legt Kim uit. “Als ik op een huiskamer kom, loop ik eerst rond als Kim. Ik begin met het peilen van de sfeer en kijk hoe het gaat met de bewoners. Soms heb ik een gesprek met de collega’s. Daarna is het tijd om me om te kleden en me voor te bereiden. Even je hoofd leeg en je lichaam soepel maken.”

De kracht van stilte

Kim en Angelique zijn gespecialiseerd in het maken van contact met de stillere bewoners, degenen die geen aansluiting vinden bij activiteiten of die moeite hebben met de gesproken taal. “Op de meerzorgafdelingen bezoek ik vaker mensen individueel”, vertelt Angelique. “Elke ontmoeting is uniek. Het gaat om afstemmen, waar zit iemand in emotie? Waar kan ik aansluiten, of juist niet?”

Ze gebruiken geen zinnen, maar vooral lichaamstaal, geluiden en klanken. “Zo sluiten we aan bij de beleving en de verhaallijn van de ander, zodat diegene zich gehoord voelt.”

“Wij ontmoeten mensen zonder verwachtingen of oordeel. Als er contact ontstaat, hoe klein dan ook, is dat prachtig. Als het niet ontstaat is dat ook goed!”

Een lach en een traan

Kim vertelt dat de opvallende kleding en de rode neus een belangrijke rol spelen. “De clown is een bekend fenomeen, een archetype, ook voor mensen met geheugenproblemen. Ze kennen het nog van vroeger. En dat geeft je meer speelruimte. De clown die je vertegenwoordigt, is een uitvergroting van jezelf. Je laat je pure kwetsbaarheid zien.”

Angelique vult aan; “Ik ben het hardst aan het werk als ik als clown in rust aanwezig ben. Juist het aanvoelen en afstemmen op iemands ademhaling, energie, spierspanning en onderliggende emoties vergt veel geduld en tijd.” 

Kim vult aan; “Je kijkt stap voor stap: wat wil die persoon? Mag ik dichterbij komen? Ga ik woorden gebruiken of aanraking? Maar ook het afbouwen van het contact moment vraagt om bewust handelen en daarvoor de tijd te nemen.”

Onverwachte ontmoetingen

“We krijgen alle informatie puur uit het contact wat we hebben”, zegt Kim. “En dat leidt tot de meest ontroerende momenten.” Kim herinnert zich een vrouw die na een ingrijpende gebeurtenis in de war was. “Iedereen was druk in de weer. Ik ben erbij gaan zitten en door oprecht aanwezig te zijn begon zij te huilen, zonder woorden.”

Angelique vertelt over een man op haar afdeling die fan is van een band waar zij ook liefhebber van is. “We hebben een bijzondere connectie vanwege onze gedeelde passie. Tijdens het afscheidsconcert van deze band heb ik filmpjes gemaakt. We hebben ze samen bekeken en kon hij  meeneuriën. Dat raakte me door en door.”

Ook onverwachte situaties zorgen voor bijzonder contact. “Ik was een tijd terug op een locatie en de deur van de hoofdingang was kapot”, vertelt Kim. “Dat zorgde voor onrust bij bewoners en personeel. Ik was daar niet als miMakker, maar ik had wel mijn kostuum bij me. Ik besloot me om te kleden en als portier bij de deur te staan. Dit bracht hele leuke reacties en situaties teweeg." 

Angelique voegt eraan toe; “Je moet out of the box blijven denken. Na de verbouwing op Nieuwe Hoeven, waar ik met mijn miMakker collega buitenom van huisje naar huisje loop, kwamen we erachter dat we iets nodig hadden tegen de regen. We hadden grote gele regenponcho’s en laarzen gekocht om toch een beetje droog aan te komen. Dat geeft nu weer hele andere mogelijkheden en bewoners vinden het fantastisch. We worden nu bij binnenkomst met regelmaat afgedroogd als de regen van onze poncho druppelt. In de zomer hebben we een grote parasol bij ons die we bij bewoners gebruiken als we in de zon meelopen naar de huisjes.”

“Soms vergeet ik dat ik mijn rode neus op heb, en andersom.”

Een lach op je gezicht

Kim is na al die jaren nog steeds dol op haar werk. “Er hoeft maar één mooi contact te zijn en mijn dag is al goed.” Angelique voegt toe; “Het gaat erom dat het contact passend is voor beiden en dat mensen zich kunnen laten zien. Het is mooi als je nog een stukje van de persoon terugziet in het contact.”

In deze aflevering van BrabantZorgTV laat miMakker Sofie Bisou zien hoe een bezoek eruit ziet.